Open brief aan Minister President Wim Kok

Datum: maandag, 19 oktober 1998
Aan: de Minister President Wim Kok
Van: Bestuur Stichting Digitale Burgerbeweging Nederland
Betreft:    Aftappen Datasystemen, akkoord lidstaten met FBI
CC: de leden van de Tweede Kamer der Staten Generaal


Excellentie,

Uit openbare berichtgeving heeft het Bestuur van de Stichting Digitale Burgerbeweging Nederland, afgekort DB.NL, vernomen dat de lidstaten van de Europese Unie een overeenkomst met de Amerikaanse veiligheidsdienst FBI hebben gesloten om alle vormen van datacommunicatie, zoals: telefoon-, fax- en Internetverkeer, af te tappen.

Het bekend worden van het akkoord spruit voort het rapport van het zogeheten Scientific and Technological Options Assessment van het Europees Parlement.

De overeenkomst is kennelijk gesloten buiten medeweten van het Nederlands Parlement.

Deze gang van zaken blijkt, zo meldt de krant NRC/Handelsblad op 17 oktober 1998, uit een geheim memorandum uit 1995, dat is uitgelekt. In dit memorandum spraken de 15 EU-lidstaten af een internationaal aftapnetwerk in te richten. Volgens het rapport lijkt dit netwerk sprekend op het afluistersysteem ("Echelon") van de Amerikaanse inlichtingendienst National Security Agency (NSA). In een in september j.l. verschenen aanvullend rapport, staat dat in 1995 door de 15 EU-lidstaten alsmede de Verenigde Staten, Australië, Canada en Nieuw Zeeland is afgesproken dat alle computernetwerken en andere telecommunicatievoorzieningen aftapbaar gemaakt moeten worden ten behoeve van een zogenoemd EU-FBI surveillance plan.

Het is derhalve de bedoeling dat de Europese inlichtingendiensten in samenwerking met de FBI alle elektronische communicatie in de Europese Unie gaan aftappen. Nu mogen politiekorpsen en veiligheidsdiensten alleen op grond van een verdenking aftappen.

Het Bestuur van DB.NL maakt zich ernstige zorgen over deze ontwikkeling. Met name nu in de nieuwe wet Telecommunicatie de aftapbaarheidsverplichting van systemen voor systeembeheerders is opgenomen.

We willen u erop wijzen dat deze diep in de privacy ingrijpende afspraken langs niet-democratische weg tot stand zijn gekomen en bij implementatie onze rechtsorde ernstig kunnen bedreigen.

Wij vragen u als Minister President alles in het werk te stellen de gang van zaken in kaart te (laten) brengen en dit in onze ogen onrechtmatige akkoord op te (laten) zeggen. Tevens vragen we u in uw internationale contacten ervoor te pleiten dat het aftappen van dataverkeer van Europese burgers die op geen enkele wijze aan te merken zijn als verdachte, een halt wordt toegeroepen. Tenslotte dringen wij erop aan niet tot een dergelijk ingrijpende besluitvorming als hierboven genoemd te komen, dan na inachtneming van de democratische procedures zoals we die in Nederland in de laatste 150 jaar hebben opgebouwd.

Hoogachtend,

Het Bestuur van Stichting Digitale Burgerbeweging Nederland,

Professor Dr. Arie Dirkzwager, voorzitter

Mr. Drs. Hein Westerouen van Meeteren, woordvoerder

Paul Wagenaer, secretaris

Edwin Martin, systeembeheerder